Πολλαπλή Σκλήρυνση και Κατάθλιψη
ΠΟΛΛΑΠΛΗ ΣΚΛΗΡΥΝΣΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ
Η ψυχή είναι η ουσία αυτού τούτου του σώματος, έλεγε ο Αριστοτέλης.
Όταν λοιπόν πάσχει το σώμα πάσχει και η ψυχή και τανάπαλιν.
Η παρατεταμένη, (πέραν των δύο εβδομάδων), κατάσταση βαριάς θλίψης (κατάθλιψη), γίνεται αρρώστια βασανιστική γιατί: α)Πλήττει το ΕΓΩ του πάσχοντα, β)Είναι πηγή συνεχούς ΕΝΟΧΗΣ, γ)Μειώνει την ΑΥΤΟΕΚΤΙΜΗΣΗ του, δ)Παράγει ΘΥΜΟ πού στρέφεται, (τελικά), εναντίον του ίδιου του εαυτού και ε)Αντιστρατεύεται την πραγμάτωση των ΕΠΙΘΥΜΙΩΝ του.
Οι αιτίες της κατάθλιψης είναι τόσο βιολογικές όσο και ψυχοκοινωνικές. Τα χρόνια σωματικά νοσήματα συγκαταλέγονται ανάμεσα στις βασικότερες αιτίες της κατάθλιψης.
Περίπου 50% των καταθλιπτικών αρρώστων στην πρωτοβάθμια περίθαλψη, πάσχουν από κάποιο χ. σ. ν., (στεφανιαία ν., αγγειακό ε. ε., καρκίνος, διαβήτης, ν. parkinson, ν. Alzheimer, πολλαπλή σκλήρυνση κ.ά.). Η π. σ. κατέχει την πρώτη θέση με επίπτωση 20-50%, δηλαδή έως και ένας στους δύο σκληρυντικούς αρρώστους εμφανίζει, σε κάποια φάση της νόσου, κατάθλιψη.
Οι πρώϊμες εκδηλώσεις της κατάθλιψης στην π.σ., (θυμός, ευερεθιστότητα, ανησυχία, γνωσιακά ελλείμματα και άτυπα σωματικά ενοχλήματα), συχνά συγχέονται με την συμπτωματολογία της νόσου καθαυτής και δεν αντιμετωπίζονται θεραπευτικά, με αποτέλεσμα, επιδείνωση της πορείας και έκβασης της π. σ. και αύξηση του κινδύνου αυτοκτονίας. Η επισήμανση λοιπόν της αυτονομίας τόσο των πρόδρομων όσο και των θεμελιακών συμπτωμάτων της κατάθλιψης στην π. σ., (μελαγχολικό συναίσθημα, απώλεια ενδιαφέροντος, αισθήματα απελπισίας, αναξιότητας, ενοχής, δυσκολίες συγκέντρωσης, μνήμης, λήψης αποφάσεων κ.ά.), είναι σημαντική για τη διάγνωσή της και τον απόφαση αυτοτελούς θεραπευτικής αντιμετώπισης.
Η αναγκαιότητα της αποδοχής από τον πάσχοντα της λήψης βοήθειας, της εγκαθίδρυσης σχέσης εμπιστοσύνης ανάμεσα σ’ αυτόν και τον θεράποντα, της παροχής γνώσης, της ψυχολογικής στήριξης και της προσεκτικής αντιμετώπισης των παρενεργειών της φαρμακευτικής αγωγής, είναι ζωτικής σημασίας για τη θεραπεία. Τα σύγχρονα φάρμακα, (SSRIs,SNRIs), είναι πολλά και παρέχουν μεγάλες δυνατότητες για πλήρη ύφεση των συμπτωμάτων της κατάθλιψης.
Η ψυχοθεραπεία, («ομιλούσα θεραπεία»), που αποτελεί τον άλλο πόλο της θεραπείας στοχεύει: α) Στην ανάδειξη της δυναμικής της ζωής απέναντι στη δυναμική του θανάτου, β) Στην ενίσχυση της αυτοεκτίμησης και τη διατήρηση της ελπίδας και γ) Στη θετικοποίηση της αλληλεπίδρασης αρρώστου και μικρο/μακρο-περιβάλλοντός του, που τραυματίζεται σοβαρά από τις δύο αρρώστιες. Η συνδρομή του περιβάλλοντος μέσω της ανάπτυξης νέων δραστηριοτήτων και κοινωνικών δεσμών κατάλληλων για τη συμμετοχή του πάσχοντα σ’ αυτές, συμβάλλει επίσης θετικά.
Η π. σ. είναι δοκιμασία ψυχής. Η βελτίωση της διάθεσης του αρρώστου με τη βοήθεια που μπορεί σήμερα να του παρασχεθεί, είναι το «αντίδοτο» στις «αρνητικές» σκέψεις της κατάθλιψης, συμβάλλει αποτελεσματικά στην πορεία της π. σ. και προάγει την ποιότητα ζωής του αρρώστου επιβεβαιώνοντας ότι: όσο καλύτερα ζούμε το παρόν τόσο ομορφότερο θα είναι το μέλλον!